Abartılmış Düşünceler
İnsanların belirli düşünce hataları yaptığı ve bu hataların sonucunda olumsuz duygular hissettiğini biliyor muydunuz?
Her zaman olduğu gibi yeni bir güne uyandınız. Hiçbir problem yok hatta keyfiniz oldukça yerinde. Belki güneş odanızdan içeri girerek yüzünüze sıcak enerjisini verdi ve esneyerek tebessüm ettiniz. Sonra telefonunuza uzandınız ve bildirimlerinize baktınız. Her şey mükemmel çünkü nedensiz bir şekilde iyi hissediyorsunuz. Belki kendinizi şımartmak istediniz belki de kendinize biraz zaman ayırmak istediniz belki de vaktin ilerlediğini hesaba katmak istemediniz. Daha sonra saate baktınız ve işinize, okulunuza, randevunuza geç kalmak üzere olduğunuzu fark ettiniz. O an ne hissederdiniz?
Bu yazıda neden veya niçin iyi hissettiğinizle ilgilenmeyeceğiz çünkü herkes çoğu zaman iyi hisseder. İnsan zihni varoluşsal olarak kendisini mutsuz hissettirecek sebepleri barındırmak istemez. Bu sayede sizin duygu durumunuzu korur.
Bu yazıda nasıl daha iyi hissetmenizi sorgulamak yerine sizin var olan kendi iyi hislerinizi kaybetmeme becerisi kazanmanızı istiyorum. Bu sayede iyi hissetmeniz için ekstra yapmanız gereken ve belki de sizi bir kısır döngüye sokan davranışlardan ve eylemlerden daha geçerli bir beceri kazanmanızı isterim.
Birçok araştırmanın içeriğinde bulunan ve aynı zamanda benim kendi terapilerimde de oldukça karşıma çıkan durum, insanların belirli düşünce hataları yaptığı ve bu hataların sonucunda olumsuz duygular hissettiğidir. Bu düşünce hataları kişinin var olan duygu durumunu veya davranışlarını etkileyerek kişinin daha olumsuz hissetmesine sebebiyet vermektedir. Yukarıda verdiğim örneği göz önüne alırsak bir sabah uyandınız ve gayet keyfiniz yerinde ancak saate baktığınızda işler karmaşık bir hale gelmekte. Burada kişinin olumsuz duygular hissetmesine sebebiyet veren şey gerçekten işine, okuluna, randevusuna geç kalması mı? yoksa geç kalırsam patronum bana kızar ve benimle çalışmak istemez, kiramı ödeyemem, eşimle aram bozulur, öğretmenim dersten bırakır, okulum uzar, rezil olurum, randevuma geç kalırım ve bir daha insanlar benimle buluşmak istemez… diye sonunun hiç hayra çıkmayacağı düşünceleri aklından geçirmesi mi? Bu düşüncelere işlevsel olmayan düşünceler ismini veririz ve hayatınız için olumlu hiçbir işlevi yoktur. İşlevsel olmayan düşünceler bir süzgeç gibidir ve olumlu düşünceleri süzerler. Size sadece olumsuzlar kalır ve olumsuz düşüncelerle yaşamaya alışırsınız.
Size önerim, bu tür düşüncelerin hayatınıza etkisini fark etmeniz. Mesela kötü hissettiğinizde veya sizi memnun etmeyen bir durum karşısında “O anda aklımdan geçen düşünce nedir?” sorusuna odaklanın ve fark etmeye çalışın sizin duygu durumunuzu değiştiren bu düşünce neymiş bir bakın. Daha sonra bu düşüncenin hatalarını bulmaya çalışın. Mesela saat olması gerekenden biraz geçti diye işe yetişemeyebilirsin, dersine geç kalabilirsin veya buluşmaya gecikebilirsin ancak “Patronum benimle bir daha çalışmak istemeyecek” , “Bu kaçıncı oldu kesin bu sefer okulum uzayacak” , “Artık insanlar beni beklemeyecek ve bir daha benimle görüşmeyecekler” şeklinde düşünerek durum biraz abartılmış oluyor. Abartılmış diyorum çünkü bir kanıtı yok. İşe geç kaldın diye daha önce işten atıldın mı bunu düşün mesela. Eğer atıldıysan kaygılanman normal ve olması gereken durum zaten budur. Kaygılanmalısın ki bir daha geç kalmamalısın çünkü daha önce gecikmen işinden çıkarılmana sebep oldu. Bunun bilinciyle hareket etmelisin. Eğer atılma durumu yoksa ve daha önce ufak tefek zamanlama hatalarından dolayı geciktiysen ve seni üzen bir durum olmadıysa o zaman fazla telaş yapma ve bir daha aynı duruma düşmemek için önlemini al. Bunu sadece verdiğim örnekler için değil kendi hayatın boyunca yap. Hayatında işlevsel olmayan düşüncelerin senin duygularını ve davranışlarını değiştirmesine izin verme. Yani seni var olan iyi hislerinden alıkoyan düşüncelerini biraz abarttığını fark et ve artık rahatla.
Bu yazıda neden veya niçin iyi hissettiğinizle ilgilenmeyeceğiz çünkü herkes çoğu zaman iyi hisseder. İnsan zihni varoluşsal olarak kendisini mutsuz hissettirecek sebepleri barındırmak istemez. Bu sayede sizin duygu durumunuzu korur.
Bu yazıda nasıl daha iyi hissetmenizi sorgulamak yerine sizin var olan kendi iyi hislerinizi kaybetmeme becerisi kazanmanızı istiyorum. Bu sayede iyi hissetmeniz için ekstra yapmanız gereken ve belki de sizi bir kısır döngüye sokan davranışlardan ve eylemlerden daha geçerli bir beceri kazanmanızı isterim.
Birçok araştırmanın içeriğinde bulunan ve aynı zamanda benim kendi terapilerimde de oldukça karşıma çıkan durum, insanların belirli düşünce hataları yaptığı ve bu hataların sonucunda olumsuz duygular hissettiğidir. Bu düşünce hataları kişinin var olan duygu durumunu veya davranışlarını etkileyerek kişinin daha olumsuz hissetmesine sebebiyet vermektedir. Yukarıda verdiğim örneği göz önüne alırsak bir sabah uyandınız ve gayet keyfiniz yerinde ancak saate baktığınızda işler karmaşık bir hale gelmekte. Burada kişinin olumsuz duygular hissetmesine sebebiyet veren şey gerçekten işine, okuluna, randevusuna geç kalması mı? yoksa geç kalırsam patronum bana kızar ve benimle çalışmak istemez, kiramı ödeyemem, eşimle aram bozulur, öğretmenim dersten bırakır, okulum uzar, rezil olurum, randevuma geç kalırım ve bir daha insanlar benimle buluşmak istemez… diye sonunun hiç hayra çıkmayacağı düşünceleri aklından geçirmesi mi? Bu düşüncelere işlevsel olmayan düşünceler ismini veririz ve hayatınız için olumlu hiçbir işlevi yoktur. İşlevsel olmayan düşünceler bir süzgeç gibidir ve olumlu düşünceleri süzerler. Size sadece olumsuzlar kalır ve olumsuz düşüncelerle yaşamaya alışırsınız.
Size önerim, bu tür düşüncelerin hayatınıza etkisini fark etmeniz. Mesela kötü hissettiğinizde veya sizi memnun etmeyen bir durum karşısında “O anda aklımdan geçen düşünce nedir?” sorusuna odaklanın ve fark etmeye çalışın sizin duygu durumunuzu değiştiren bu düşünce neymiş bir bakın. Daha sonra bu düşüncenin hatalarını bulmaya çalışın. Mesela saat olması gerekenden biraz geçti diye işe yetişemeyebilirsin, dersine geç kalabilirsin veya buluşmaya gecikebilirsin ancak “Patronum benimle bir daha çalışmak istemeyecek” , “Bu kaçıncı oldu kesin bu sefer okulum uzayacak” , “Artık insanlar beni beklemeyecek ve bir daha benimle görüşmeyecekler” şeklinde düşünerek durum biraz abartılmış oluyor. Abartılmış diyorum çünkü bir kanıtı yok. İşe geç kaldın diye daha önce işten atıldın mı bunu düşün mesela. Eğer atıldıysan kaygılanman normal ve olması gereken durum zaten budur. Kaygılanmalısın ki bir daha geç kalmamalısın çünkü daha önce gecikmen işinden çıkarılmana sebep oldu. Bunun bilinciyle hareket etmelisin. Eğer atılma durumu yoksa ve daha önce ufak tefek zamanlama hatalarından dolayı geciktiysen ve seni üzen bir durum olmadıysa o zaman fazla telaş yapma ve bir daha aynı duruma düşmemek için önlemini al. Bunu sadece verdiğim örnekler için değil kendi hayatın boyunca yap. Hayatında işlevsel olmayan düşüncelerin senin duygularını ve davranışlarını değiştirmesine izin verme. Yani seni var olan iyi hislerinden alıkoyan düşüncelerini biraz abarttığını fark et ve artık rahatla.
Tüm Kategoriler