Seçici Algılama
Hepimizin yaşadığı bu düzende gün içinde küçük küçük aksilikler yaşıyoruz. Peki bu aksiliklerin duygularımızı ve davranışlarımızı etkilemesini nasıl açıklıyoruz?
Terapilerimde karşılaştığım ve aynı zamanda kanıt değeri yüksek çalışmaların gösterdiği bulgulara bakılırsa insanların bir durum veya olay karşısında düşünce hataları yaparak aslında sorun olmayacak durumların kendileri için sorun haline getirdiğini göstermektedir. Aslında hayatlarında kendilerini o düzeyde etkileyen bir olay olmamasına rağmen kişi belli durumlar karşısında basit düşünce hatalarıyla günün kalan vakitlerini mutsuz, depresif, öfkeli veya kırgın geçirebiliyorlar. Her insanın zihninde oldukça fazla düzeyde düşünceler gelip geçer. Eğer aklınıza gelen olumsuz düşüncelere sıklıkla inanma düzeyiniz yüksekse yaşadığınız birçok olumsuz olayların sizi etkilemesi de muhtemeldir.
Hayatımız sürekli bir mücadeleyle geçmekte ve artık gündelik problemlerimizle mücadele edemez hale gelebilmekteyiz. Hal böyle olunca duygu durumumuzda bir bozukluk oluşabilmektedir. Bu tür duygu bozukluklarının oluşmasında düşünce hatalarının etkisi büyüktür. Bu tür düşünce hataları yapan bireyler bir durumu veya ortamı değerlendirirken genellikle olumsuz detaylara takılırlar ve bu olumsuz detaylarla geneli yargılarlar.
Hepimizin yaşadığı bu düzende gün içinde küçük küçük aksilikler yaşıyoruz. Bu aksilikleri nasıl değerlendirdiğimiz duygu durumumuz için oldukça önemlidir. Bu küçük aksiliklerin sonunda “Bugün her şey ters gitti.” diye düşünürsek muhtemelen hissedeceğimiz duygu da her şeyin ters gitmesinden dolayı ortaya çıkan memnuniyetsizlik yaratan bir duygu olacaktır. Bu memnuniyetsiz duygular birçok çeşitte ortaya çıkarak öfkeli, değersiz, yetersiz, mutsuz vb. gibi duygular hissetmemize sebebiyet verir. Bu aksiliği daha da abartırsak “Bu gün her şey ters gitti ve hiç iyi bir şey olmadı.” şeklinde düşünebiliriz. Aslında gün boyu birçok olay yaşayan bir kişi sadece tek bir olaya takılıp bütün günü hakkında bir değerlendirme yaparak gün boyu kendisini mutsuz, değersiz, kızgın, kırgın hissettirerek düşünce hatası yapmaktadır. Kişi bunun farkına varabilir ve farkına vardıkça gün boyu keyifsiz geçen saatlerini kurtarabilir. Belki saatleriniz artık sizin için değersizleşmiş olabilir ya da vaktinize gerekli değeri vermeyi unutmuş veya daha önce vaktiniz sizin için hiç önemli olmamış olabilir.
Eminim siz de hissediyorsunuzdur; dünya git gide daha memnuniyetsiz bir hale geliyor. Kaynaklar azalıyor, doğa zehirleniyor, nesiller tükeniyor, hastalıklar yayılıyor, virüsler canlıları öldürüyor… Bu kadar yaşanan olumsuz olaylar karşısında haliyle bizler oldukça etkileniyoruz. Yaşama karşı motivasyonumuz azalıyor olabilir ve yine de yaşamak için çabalıyoruz. Bu kadar olumsuzluğun içinde tabi ki de olumluyu görmek biraz zorlaşıyor ancak halen imkansızlığa ulaşmadı. Bu durum bize şunu gösteriyor. Daha kaliteli yaşamak için zamanınız, fırsatınız ve kendinizde bulabileceğiniz gücünüz halen siz de mevcut.
Hayatımız sürekli bir mücadeleyle geçmekte ve artık gündelik problemlerimizle mücadele edemez hale gelebilmekteyiz. Hal böyle olunca duygu durumumuzda bir bozukluk oluşabilmektedir. Bu tür duygu bozukluklarının oluşmasında düşünce hatalarının etkisi büyüktür. Bu tür düşünce hataları yapan bireyler bir durumu veya ortamı değerlendirirken genellikle olumsuz detaylara takılırlar ve bu olumsuz detaylarla geneli yargılarlar.
Hepimizin yaşadığı bu düzende gün içinde küçük küçük aksilikler yaşıyoruz. Bu aksilikleri nasıl değerlendirdiğimiz duygu durumumuz için oldukça önemlidir. Bu küçük aksiliklerin sonunda “Bugün her şey ters gitti.” diye düşünürsek muhtemelen hissedeceğimiz duygu da her şeyin ters gitmesinden dolayı ortaya çıkan memnuniyetsizlik yaratan bir duygu olacaktır. Bu memnuniyetsiz duygular birçok çeşitte ortaya çıkarak öfkeli, değersiz, yetersiz, mutsuz vb. gibi duygular hissetmemize sebebiyet verir. Bu aksiliği daha da abartırsak “Bu gün her şey ters gitti ve hiç iyi bir şey olmadı.” şeklinde düşünebiliriz. Aslında gün boyu birçok olay yaşayan bir kişi sadece tek bir olaya takılıp bütün günü hakkında bir değerlendirme yaparak gün boyu kendisini mutsuz, değersiz, kızgın, kırgın hissettirerek düşünce hatası yapmaktadır. Kişi bunun farkına varabilir ve farkına vardıkça gün boyu keyifsiz geçen saatlerini kurtarabilir. Belki saatleriniz artık sizin için değersizleşmiş olabilir ya da vaktinize gerekli değeri vermeyi unutmuş veya daha önce vaktiniz sizin için hiç önemli olmamış olabilir.
Eminim siz de hissediyorsunuzdur; dünya git gide daha memnuniyetsiz bir hale geliyor. Kaynaklar azalıyor, doğa zehirleniyor, nesiller tükeniyor, hastalıklar yayılıyor, virüsler canlıları öldürüyor… Bu kadar yaşanan olumsuz olaylar karşısında haliyle bizler oldukça etkileniyoruz. Yaşama karşı motivasyonumuz azalıyor olabilir ve yine de yaşamak için çabalıyoruz. Bu kadar olumsuzluğun içinde tabi ki de olumluyu görmek biraz zorlaşıyor ancak halen imkansızlığa ulaşmadı. Bu durum bize şunu gösteriyor. Daha kaliteli yaşamak için zamanınız, fırsatınız ve kendinizde bulabileceğiniz gücünüz halen siz de mevcut.
Tüm Kategoriler